صداقت کامل/ از صمیم قلب: پرورش همدلی و مهارت‌های حل تعارض – یک راهبرد پیشگیری از خشونت
نویسنده: ماریون کریستینا لیتل (Marion Christina Little)2008
دانشگاه ویکتوریا (University of Victoria)، کانادا
کارشناسی ارشد در حل تعارض (Master of Arts in Dispute Resolution)
این تحقیق در دبیرستان دختران نوجوان "در معرض خطر" در شهری در غرب کانادا برای بررسی تأثیر آموزش ارتباطات غیرخشونت‌آمیز (NVC) بر توسعه‌ی همدلی و مهارت‌های حل تعارض در نوجوانان آسیب‌پذیر انجام گرفته است. این دوره، مبتنی بر مدل ارتباطات غیرخشونت‌آمیز (NVC) مارشال روزنبرگ است و با هدف توسعه‌ی همدلی، خودهمدلی و مهارت‌های حل تعارض طراحی شده است.
اهداف و روش پژوهش
این پژوهش در بین نوجوانان ۱۶ تا ۱۹ ساله‌ای که تحت فشار فقر و حاشیه‌نشینی قرار داشتند، انجام شده است. برخی از شرکت‌کنندگان دارای سابقه‌ی محکومیت کیفری بودند، برخی فرزند داشتند و همگی برای تکمیل تحصیلات دبیرستانی خود تلاش می‌کردند. این مطالعه با استفاده از روش‌های آموزشی و ارزیابی برنامه، شامل آزمون‌های پیش و پس از آموزش و همچنین مصاحبه‌های کیفی، تأثیر این دوره‌ی آموزشی را بررسی کرده است..
پژوهشگر ابتدا برنامه‌ای تحت عنوان " صداقت کامل/ از صمیم قلب " را طراحی کرد که شامل آموزش مهارت‌های ارتباطی بر پایه‌ی مدل ارتباطات غیرخشونت‌آمیز (NVC) بود. این برنامه بر چندین اصل کلیدی تأکید داشت:
- افزایش دایره‌ی واژگان مرتبط با احساسات و نیازها
- تمایز بین مشاهدات و قضاوت‌ها
- توسعه‌ی مهارت‌های گوش دادن همدلانه
- تمرین بیان درخواست‌های روشن و واقع‌بینانه
- شرکت‌کنندگان شامل ۱۴ نوجوان ۱۶ تا ۱۹ ساله بودند که همگی تحت فشارهای اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی قرار داشتند. برخی از آنان دارای سابقه‌ی کیفری بودند، برخی فرزند داشتند و همگی در تلاش برای تکمیل تحصیلات دبیرستانی خود بودند.
- برای مقایسه‌ی تأثیر برنامه، یک گروه کنترل (مقایسه) از نوجوانانی که در این آموزش شرکت نکردند نیز در مطالعه لحاظ شد.
برنامه در طی چند جلسه‌ی آموزشی برگزار شد که شامل روش‌های زیر بود:
- آموزش مستقیم (معرفی مفاهیم ارتباطات غیرخشونت‌آمیز
- تمرین‌های عملی (مانند ایفای نقش و شبیه‌سازی موقعیت‌های واقعی
- بازخورد گروهی و بحث‌های تعاملی
- استفاده از تکنیک‌های مشاهده و تحلیل زبان بدن و گفتار .
در طول این دوره، مشارکت‌کنندگان به تمرین نحوه‌ی بیان احساسات، بیان نیازها، و حل تعارض به شیوه‌ای همدلانه و بدون خشونت پرداختند.
ارزیابی و سنجش تأثیر برنامه
برای بررسی تأثیر برنامه، از روش‌های ارزیابی زیر استفاده شد:
1. آزمون پیش و پس از آموزش
- شرکت‌کنندگان پیش از شروع و پس از اتمام دوره، آزمون‌هایی را انجام دادند که میزان درک آن‌ها از مفاهیم همدلی، خودهمدلی و حل تعارض را می‌سنجید.
- نتایج نشان داد که گروه آزمایشی پیشرفت قابل توجهی در مهارت‌های خود داشتند، در حالی که گروه کنترل چنین تغییری را تجربه نکرد.
2. مصاحبه‌های کیفی
- از شرکت‌کنندگان مصاحبه‌هایی انجام شد تا نظرات و تجربیات آن‌ها درباره‌ی آموزش بررسی شود.
- نتایج نشان داد که شرکت‌کنندگان این آموزش را مفید، کاربردی و تأثیرگذار دانسته‌اند و مهارت‌های جدید را در زندگی واقعی به کار گرفته‌اند.
3. مطالعه‌ی موردی
- یک مطالعه‌ی موردی دقیق بر روی یکی از شرکت‌کنندگان انجام شد که تغییرات عمیق او پس از شرکت در دوره را نشان داد. این مطالعه نشان داد که آموزش همدلی و حل تعارض می‌تواند زندگی افراد را از نظر شخصی و اجتماعی متحول کند.
تحلیل و نتیجه‌گیری
- گروه شرکت‌کننده در برنامه بهبود چشمگیری در مهارت‌های همدلی و حل تعارض نشان دادند.
- مصاحبه‌ها نشان داد که این مهارت‌ها در زندگی واقعی نیز مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
- مطالعه‌ی موردی تأثیر عمیق خودهمدلی و مهارت‌های ارتباطی در بهبود کیفیت زندگی یک فرد را نشان داد.
در نتیجه، پژوهش نشان داد که آموزش مهارت‌های ارتباطی بر اساس مدل ارتباطات غیرخشونت‌آمیز (NVC) می‌تواند تأثیر مثبتی بر رفتار و ارتباطات نوجوانان "در معرض خطر" داشته باشد و رویکردی مؤثر برای کاهش تعارضات و ایجاد روابط سالم‌تر در میان نوجوانان آسیب‌پذیر است.
https://dspace.library.uvic.ca/items/02887a76-5b9c-4dfc-a06e-86fd842aaf3c